ارزیابی عملکرد کلزا به‌صورت تابعی از ارتفاع آب آبیاری و شوری در منطقه مشهد

نویسندگان

  • محمد کافی استاد گروه زراعت دانشگاه فردوسی مشهد.
  • وحید یزدانی مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد و معاون پژوهشی پژوهشکده کاوش پی
  • کامران داوری دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده مقاله:

کمبود آب در طبیعت، خصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک، همواره با کاهش کیفیت آب همراه است. این تحقیق در مزرعه­ای با بافت شنی لومی در فاصله 25 کیلومتری از مرکز شهر مشهد، در دو سال زراعی 91-1390 و 92-1391 اجرا گردید. طرح آزمایشی موردنظر به‌صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی بود که در آن چهار فاکتور مقدار شوری آب آبیاری (5/0، 5، 8 و 11 دسی زیمنس بر متر به ترتیب S1، S2، S3 و S4) به‌عنوان کرت‌های اصلی، چهار سطح آبیاری به‌عنوان فاکتور فرعی (100، 125، 75 و 50 درصد نیاز آبی به ترتیب I1، I2، I3و I4) و دو رقم کلزا (هایولا 401 و آرجی اس 003) به‌عنوان فاکتور فرعی بود که در سه تکرار اجرا گردید. تابع خطی لگاریتمی در تمام شوری­ها در تیمار I4 عملکرد دانه را بیشتر از واقعیت برآورد می­کند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده توابع درجه دوم و متعالی به ترتیب برآوردهای بهتری نسبت به دو تابع دیگر دارند. مقادیر ضریب تعیین R2 نشان می­دهد که در رقم­های هایولا و آرجی اس، تابع درجه دوم با 99/0= R2 و 8/0= R2 در رتبه اول قرار می­گیرد. در مقابل کمترین مقدار ضریب تعیین در رقم هایولا و آرجی اس به ترتیب مربوط به توابع خطی لگاریتمی و متعالی بود. توجه به نتایج آماری مشخص شده که مبنای مقایسه توابع قرار گرفته است، تابع درجه دوم (با رتبه نهایی یک) نسبت به سایر توابع برتری نسبی دارد و پس از آن تابع متعالی با رتبه 2 نتایج قابل‌قبولی دارد و توابع خطی ساده و خطی لگاریتمی در رتبه­های بعدی قرار می­گیرند. بررسی میانگین ریشه دوم خطا نشان می­دهد که تابع متعالی مجموعاً به میزان 5/12 (رقم هایولا) و 17/8 (رقم آرجی اس) درصد عملکرد را کمتر (با توجه به CRM مثبت) از مقادیر واقعی برآورد نموده در صورتی‌که تابع درجه دوم مجموعاً به میزان 7/11 و 4/6 درصد عملکرد را کمتر (با توجه به CRM مثبت) از مقادیر واقعی برآورد کرده است. بنابراین با توجه به مقایسه­های انجام شده شاخص­های مذکور برای توابع مختلف و نیز رتبه نهایی یک که به تابع درجه دوم تعلق گرفته است، این تابع به‌عنوان تابع بهینه تولید در شرایط توأم شوری و کم آبیاری برای رقم­های هایولا و آرجی اس در منطقه مشهد معرفی می­گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر شوری آب آبیاری و آبشویی بر خصوصیات شیمیایی خاک و عملکرد گلرنک در منطقه اصفهان

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف شوری آب آبیاری و تیمار آبشویی بر خصوصیات شیمیایی خاک، عملکرد، اجزای عملکرد دانه گلرنگ و چگونگی تأثیر این دو تیمار بر جذب عناصر سدیم و پتاسیم در برگ‌های گلرنگ آزمایشی به صورت کرت‌های یکبار خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات زهکشی و اصلاح اراضی رودشت اصفهان انجام شد. تیمارهای طرح شامل سه کیفیت آب آبیاری با شوری‌...

متن کامل

اثر شوری آب آبیاری و آبشویی بر خصوصیات شیمیایی خاک و عملکرد گلرنک در منطقه اصفهان

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف شوری آب آبیاری و تیمار آبشویی بر خصوصیات شیمیایی خاک، عملکرد، اجزای عملکرد دانه گلرنگ و چگونگی تأثیر این دو تیمار بر جذب عناصر سدیم و پتاسیم در برگ های گلرنگ آزمایشی به صورت کرت های یکبار خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات زهکشی و اصلاح اراضی رودشت اصفهان انجام شد. تیمارهای طرح شامل سه کیفیت آب آبیاری با شوری ه...

متن کامل

بررسی اثر همزمان شوری خاک و آب آبیاری بر شوری نهایی خاک و عملکرد کمی و کیفی و کارایی مصرف آب کلزا

شوری خاک در طول فصل رشد تحت تأثیر شوری آب آبیاری، متغیر است. بنابراین، فرض ثابت­بودن شوری خاک در طول فصل رشد نمی­تواند شرایط واقعی رشد گیاه را در مزرعه شبیه­سازی کند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی برهمکنش شوری آب آبیاری (در شش سطح 2/1، 4، 6، 8، 10 و 12 دسی­زیمنس بر متر) و شوری عصاره اشباع خاک در ابتدای فصل (در سه سطح 3، 5/4 و 6 دسی­زیمنس بر متر) بر رشد، اجزاء عملکرد، عملکرد کمی و کیفی و ...

متن کامل

اثر شوری و مدیریت آبیاری بر عملکرد و بهره وری آب آبیاری در ارقام بادام زمینی

اثر شوری و کمبود آب آبیاری از تنش‌های مهم و شایع در جهان است که مانع از حصول عملکرد مناسب در گیاه می‌شود. به منظور بررسی اثر سطوح شوری و مقادیر نیاز آبی گیاه بادام­زمینی، طرح آزمایشی مورد نظر به­صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال­های زراعی 1394 و 1395 در استان گیلان انجام شد. عامل اصلی مدیریت آبیاری با مقادیر 40 (WR4)، 60 (WR3)، 80 (WR2) و 100 (WR1) درصد نیاز آبی گ...

متن کامل

اثرات تنش شوری و کم آبیاری بر شاخص کارایی مصرف آب دو رقم کلزا

کمیت و کیفیت آب عاملهای بسیار مهمی در توزیع گونه های گیاهی در سطح زمین می­باشند. توان آبی کشور بیانگر محدودیت شدید منابع آبی است. از طرف دیگر، افزایش تولید نیز عمدتاً در گرو توسعه­ی کشتزارهای آبیانه می­باشد، در نتیجه، بایستی آب با کیفیت پایین را به عنوان یک منبع آب آبیاری به شماره آورده و در برنامه­ی آینده­ی توسعه­ی کشتزارهای آبیانه با اعمال روشهای مدیریتی صحیح جهت تداوم پایداری کشاورزی، و نیل ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 2

صفحات  32- 52

تاریخ انتشار 2015-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023